تحقیق وبررسی جايگاه و ضوابط قانوني مربوط به حفظ ميراث فرهنگي در ايران با نگاهي بر تمهيدات جهاني دارای 182 صفحه وبا فرمت ورد وقابل ویرایش می باشد

مقدمه
ميراث فرهنگ هر كشور، يكي از اساسي‌ترين اركان تحكيم هويت، ايجاد خلاقيت و خودباوري ملي است. پژوهش در زمينه‌هاي مختلف آن موجب روشن شدن ابهامات تاريخي، شناخت ارزش‌هاي حاصل از حيات طولاني جامعه و تسري ارزش‌هاي اصيل نهفته در ميراث فرهنگي، به حيات امروزين جامعه مي‌شود و بالقوه قادر به تعيين مرزهاي فرهنگي جوامع بشري بوده و حداقل يكي از عوامل اصلي بازشناسي ملت‌ها و كشورها از يكديگر است.
هنر و فرهنگ ايراني به دليل ويژگي‌هاي خاص آن و موقعيت ژئوپلتيك كشور، همواره در هنر و فرهنگ جهان معاصر خود تأثيري شايسته و به سزا داشته است كه امروزه مي‌تواند از جمله زمينه‌هاي مساعد همكاري‌هاي بين‌المللي باشد.
هزاران محوطه باستان‌شناسي به جا مانده از دوره‌هاي مختلف پيش از تاريخ و تاريخي، ده‌ها شهر زنده و فعال كه داراي هسته مركزي يا بافت تاريخي ارزشمند مي‌باشند، هزاران بنا و مجموعه تاريخي واجد ارزش‌هاي نفيس فرهنگي ـ تاريخي و صدها هزار قطعه اثر منقول تاريخي موجود در موزه‌ها، هنرهاي اصيل سنتي با ريشه‌هاي چند صد ساله در تاريخ و فرهنگ اين ملت و جامعه اي با آداب و سنن منحصر به فرد ، يادگارهاي گرانقدر تمدن و فرهنگ غني، اصيل و بي‌نظير ايران است.
سرمايه عظيم معنوي و فرهنگي ناشي از اين تاريخ و تمدن بي‌نظير كه ممالكت مختلف از آن الهام گرفته‌اند، توجهي جدي، درخور، عميق و همه‌جانبه را مي‌طلبد.
اهميت فوق‌‌العاده توجه به پژوهش. حفاظت، احياء و معرفي ميراث فرهنگي در تبيين، تحكيم و اقتدار فرهنگ خودي، با توجه به گستردگي و تنوع كيفي و كمي موضوعات، به نحوي است كه پرداختن دقيق و درخور را از عهده دستگاه‌هاي اجرايي مكلف، خارج ساخته و آن را وظيفه‌اي ملي و همگاني جلوه مي‌دهد.
اما رابطه علم حقوق با ميراث فرهنگي، رابطه‌اي يكسويه نيست بلكه توجه به مفاهيم و ارزش‌هاي نهفته در ميراث فرهنگي كه حاصل حيات طولاني ملتي در طول تاريخ است، نشان مي‌دهد كه در طول تاريخ، زندگي هر نسلي متناسب با شرايط زمان و مكان، تجارب نسل‌هاي پيشين را دريافت و تكميل كرده يا عيناً و يا به صورتي متكاملتر در حيات جاري خود جريان داده است. از اين رو در حقيقت در حيطه حقوق عرفي، وظيفه قانونگذار كشف سير تحولات روابط اجتماعي و قانونمند ساختن آن است.
دقت در رعايت عوامل مذكور در تقنين قوانين، امكان قبول و پذيرش آن را از سوي جامعه و در نهايت شرايط اجراي صحيح آن را فراهم مي‌آورد. قوانيني كه با طي همه تشريفات قانوني به تصويب رسيده‌اند ولي در مرحله اجراء متروك مانده‌اند، حداقل يكي از عوامل عدم اجراي آن، عدم انطباق آن با ويژگي‌هاي فرهنگي، اجتماعي و مذهبي جامعه بوده است.
توجه جدي به اهميت فوق‌العاده تجارب تاريخي، آداب، سنن، عرف و باورهاي جامعه در وضع قوانين و برنامه‌ريزي متناسب براي حركت صحيح و دقيق براي ساختن حال و آينده‌اي متكي بر تجارب تاريخي، ضروري و حتمي به نظر مي‌رسد.
بديهي است بررسي تجارب تاريخي كشور، در امر سازماندهي فعاليت‌هاي مربوط به ميراث فرهنگي در قالب تشكيلات اداري و قوانين ناظر به وجوه گوناگون فعاليت‌هاي مربوط به آن، مي‌تواند در تبيين وظايف متقابل دولت و مردم در قبال اين «وديعه ملي» و همچنين اصلاح رو‌ش‌ها و قوانين مؤثر واقع شود.

ب ـ اهداف و فرضيات
هدف اصلي اين تحقيق هموار نمودن راه براي وضع سياست‌هاي مناسب‌تري براي ميراث فرهنگي در ايران و جهان است. اصولاً سياست‌ها براي انتقال از وضع موجود به وضع مطلوب تنظيم مي‌گردند. لذا در وضع هر سياستي، شناخت وضع موجود و جهت‌گيري‌ها براي نيل به وضع مطلوب (موردنظر) ضرورت دارد. از اينروست كه سياست‌هاي ميراث فرهنگي در ايران وقتي واقع‌گرايانه و قابل اجرا خواهد بود كه ؛ اولاً بر شناختي تحليلي از وضع موجود متكي بوده و ثانياً‌ نوع ارزيابي و انتظاراتي را كه نظام ارزشي جامعه از آثار تاريخي خود دارد مورد توجه قرار داده باشد. بدين ترتيب طرح پژوهشي حاضر بر پايه اين فرض كه مجموعه ضوابط موجود در ايران در جهت حمايت و حفاظت از ميراث فرهنگي ناكافي بوده و داراي نواقصي است كه با توجه به رشد روز افزون عوامل خطرزا و تهديد كننده ميراث فرهنگي، پاسخگوي نيازهاي امروز نمي‌باشد، شكل گرفته است.
در صحنه بين‌المللي نيز فقدان انسجام و اتحاد بين‌المللي در جهت لازم‌الاجرا كردن تمهيدات بين‌المللي حفاظت از ميراث فرهنگي كاملاً‌ محسوس است.
با عنايت به اين مسئله مقاصد اصلي تحقيق در پاسخ به نيازهاي و سؤالات ذيل شكل گرفته است:
1ـ دلايل لزوم حفاظت از ميراث فرهنگي چيست؟
2ـ ميراث فرهنگي در ضوابط ايران چه جايگاهي دارد؟
3ـ با عنايت به باستاني بودن كشور ايران آيا قوانين و تشكيلات سازماني پاسخگوي نيازهاي امروز ميراث فرهنگي مي‌باشد؟
4ـ آيا در بعد بين‌المللي حمايت هاي لازم براي ميراث فرهنگي به وجود آمده است؟
ج) روش تحقيق:
در اين پژوهش، از روش كتابخانه‌اي و منابع اينترنتي استفاده شده است.
قوانين و مقررات داخلي و معاهدات بين المللي كه اختصاصاً در زمينه حفاظت از مواريث فرهنگي بوده‌اند ، بعنوان مهمترين ابزار كار تحقيق مورد استفاده قرار گرفته است.

فهرست مطالب
مقدمه الف) طرح موضوع
ب) اهداف و فرضيات
ج) روش تحقيق
بخش اول: مفاهيم، مباني و تاريخچه حقوق ميراث فرهنگي
فصل اول: مفاهيم و مباني 2
مبحث اول: مفاهيم 2
1ـ مفهوم فيلولوژيك (زبان شناسانه) 2
2ـ ميراث فرهنگي به مفهوم عام 4
3ـ ميراث فرهنگي به مفهوم خاص (ميراث فرهنگي معنوي) 8
4ـ تعريف ميراث فرهنگي در قوانين ايران 11
5ـ تعريف ميراث فرهنگي در كنوانسيون‌هاي بين‌المللي 13
مبحث دوم: مباني 18
1ـ مباني ارزشي 18
2ـ مباني قانوني 24
3ـ مباني حفظ، پژوهش و معرفي ميراث فرهنگي 26
فصل دوم: تاريخچه 31
مبحث اول: تاريخچه حمايت از ميراث فرهنگي در حقوق بين‌المللي 31
1ـ پيشينه قراردادي 31
2ـ پيشينه سازماني 36
مبحث دوم: تاريخچه حمايت از ميراث فرهنگي در حقوق ايران 41
1ـ حمايت از ميراث فرهنگي در ايران قبل از انقلاب اسلامي 41
2ـ حمايت از ميراث فرهنگي در ايران پس از انقلاب اسلامي 50

بخش دوم: حمايت از ميراث فرهنگي در حقوق ايران
فصل اول: ميراث فرهنگي در قوانين و مقررات ايران 61
مبحث اول: ميراث فرهنگي در قوانين بنيادي 61
1ـ ميراث فرهنگي در قانون اساسي 61
2ـ ميراث فرهنگي در قانون برنامه توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي 65
3ـ ميراث فرهنگي در قوانين شهري 68
4ـ ميراث فرهنگي در قوانين و مقررات مالي 75

عنوان صفحه

مبحث دوم: ضوابط حفاظتي ناظر بر ميراث فرهنگي 81
1ـ حفاري 82
2ـ ورود و صدور 87
3ـ خريد و فروش 92
فصل دوم: حمايت دولت از ميراث فرهنگي 97
مبحث اول: سازمان‌هاي حامي 97
1ـ سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري 98
2ـ پژوهشگاه ميراث فرهنگي 101
3ـ مركز آموزش عالي 103
4ـ انجمن‌هاي ميراث فرهنگي 105
مبحث دوم: ثبت ميراث فرهنگي در فهرست آثار ملي 107
1ـ ثبت آثار غير منقول 108
2ـ ثبت آثار منقول 114
مبحث سوم: پيوستن به معاهدات و سازمان‌هاي بين‌المللي 117
1ـ الحاق به معاهدات بين المللي 117
2ـ عضويت در سازمان‌هاي بين‌الملي 120

بخش سوم: حمايت از ميراث فرهنگي در حقوق بين‌المللي
فصل اول: معاهدات بين‌المللي 123
مبحث اول: كنوانسيون حمايت از اموال فرهنگي در زمان مخاصمات مسلحانه (1954 يونسكو) 123
1ـ موضوع و دامنة شمول 123
2ـ روش‌هاي حمايت از اموال فرهنگي 125
3ـ قلمرو اجرايي كنوانسيون 130
4ـ تشكيل كميته مشورتي ملي 133
مبحث دوم: كنوانسيون اتخاذ تدابير لازم براي جلوگيري از ورود و صدور و انتقال مالكيت غير قانوني اموال فرهنگي (1970) 134
1ـ موضوع و دامنة شمول 134
2ـ مقررات شكلي و اجرايي 136

عنوان صفحه

3- تعهدات دول عضو كنوانسيون 138
مبحث سوم: كنوانسيون حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان (1972) 142
1ـ موضوع و دامنة شمول 142
2ـ ابعاد حمايت از ميراث فرهنگي 145
3ـ مقررات شكلي و اجرايي 150
فصل دوم: سازمان‌هاي بين‌المللي 152
مبحث اول: شوراي بين‌المللي موزه‌ها ( ايكوم) 152
1ـ تعريف و اهداف 152
2ـ عضويت در ايكوم 154
3ـ اركان ايكوم 155
مبحث دوم: مركز بين‌المللي مطالعه، مرمت و حفاظت از اموال فرهنگي (ايكروم) 163
1ـ تعريف و اهداف 163
2ـ عضويت در ايكروم 163
3ـ اركان ايكروم 164
مبحث سوم: شوراي بين‌المللي ابنيه و محوطه‌هاي فرهنگي (ايكوموس) 168
1ـ تعريف و اهداف 168
2ـ عضويت در ايكوموس 169
3ـ اركان ايكوموس 170
نتيجه‌گيري 176
كتابنامه 182


كتابنامه؛
الف) منابع فارسي:
1) كتب
1- قرآن مجيد
2- بندرريگي، محمد،فرهنگ لغت عربي به فارسي،تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوم،1382
3- بوزيه، لوكوز، چهارمين كنگره بين‌المللي معماري مدرن، ترجمه محمد منصور فلامكي، انتشارات دانشگاه تهران، خرداد 1355.
4- پازوكي، ناصر، اهميت مطالعه تاريخ و آثار و احوال گذشتگان از ديدگاه اسلام، آموزش ميراث فرهنگي، چاپ اول، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، 1376.
5- پرز دكوئه‌يار، خاوير، تنوع خلاق ما، انتشارات يونسكو، 1998.
6- توحيدي فائق، تعريف فرهنگ و تمدن و ميراث فرهنگي، تهران، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، چاپ اول، 1376.
7- جعفري لنگرودي، محمدجعفر، فلسفه فرهنگ و هنر، تهران، انتشارات گنج دانش، تابستان 1370.
8- حجت،مهدي، ميراث فرهنگي در ايران (سياست‌ها براي كشور اسلامي)، تهران،انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، چاپ اول، 1380
9- حييم،سليمان، فرهنگ بزرگ انگليسي به فارسي، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوازدهم،1378
10- ضيايي بيگدلي، محمد رضا، حقوق جنگ، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائي ، چاپ اول، 1376.
11- عميد، حسن، فرهنگ فارسي عميد، جلد اول ، تهران، انتشارات سپهر ، چاپ سيزدهم، 1377.
12- مدني، سيد جلال‌الدين، حقوق اساسي و نهادهاي اساسي جمهوري اسلامي ايران، تهران انتشارات علامه طباطبائي، چاپ چهارم، 1375.
13- مصفا، نسرين و ديگران، راهنماي سازمان ميراث فرهنگي ملل متحد، جلد دوم، تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ اول، 1374.
14- منصور زاده، يوسف، پيدايش حيات و فرهنگ، تهران، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، چاپ اول، 1376.
15- موسوي، سيد احمد، جنگ تحميلي و ميراث فرهنگي، تهران، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، 1370.
16- موسي، سيد محمود، تاريخچه مطالعات و شناخت ميراث فرهنگي در ايران، تهران، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور ، چاپ اول، 1376.
17- نوربها، رضا، نگاهي به قانون مجازات اسلامي، تهران، نشر ميزان، چاپ اول، 1370.
18- نيرنوري، عبدالمجيد، سهم ارزشمند ايرانيان در تمدن جهان، تهران، انجمن مفاخر فرهنگي، چاپ اول، 1375.

2) قوانين و مقررات
1- قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1358 با اصلاحيه 1368.
2- قانون اساسي چين مصوب 1982.
3- قانون اساسي سوريه .
4- قانون اساسي كانادا مصوب 1982.
5- قانون اساسي كره جنوبي.
6- قانون اجازه قبول عضويت قطعي ايران به سازمان تربيتي 7 علمي و فرهنگي ملل متحد مصوب 1327.
7- قانون اخذ بيت ريال عوارض از هر تن سيمان به نفع انجمن آثار ملي مصوب 1346.
8- قانون اراضي شهري مصوب 1366.
9- قانون اساسنامه سازمان ميراث فرهنگي كشور مصوب 1367.
10- قانون استفاده مؤسسات آموزش عالي و تحقيقاتي از معافيت‌هاي گمركي مصوب 1350.
11- قانون اصلاح بند «ج» لايحه قانوني راجع به كاخ‌ها نياوران و سعدآباد و نحوه ارزيابي و نگهداري اموال مربوطه و الحاق 4 تبصره به آن مصوب 1360.
12- قانون الحاق ايران به پروتكل دوم كنوانسيون 1945 لاهه در خصوص حمايت ازاموال فرهنگي در صورت بروز مخاصمه مسلحانه مصوب 1380.
13- قانون الحاق ايران به كنوانسوين اتخاذ تدابير لازم براي ممنوع كردن و جلوگيري از ورود، صدور و انتقال مالكيت غير قانوني اموال فرهنگي مصوب 1353.
14- قانون الحاق ايران به كنوانسيون حمايت از اموال فرهنگي به هنگام جنگ مصوب 1337.
15- قانون الحاق ايران به كنوانسيون حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان مصوب 1353.
16- قانون الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به كنوانسيون بين‌المللي كمك‌هاي متقابل اداري به منظور پيشگيري، تجسس و جلوگيري از تخلفات گمركي و پيوست شماره 11 آن مصوب 1376.
17- قانون الحاق يك تبصره به عنوان تبصره 2 به قانون الزام تخليه ساختمان‌هاي وزارتخانه‌هاي فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و مؤسسات وابسته و دانشگاه‌ها كه در اختيار ساير وزارتخانه و ارگان ‌ها مي‌باشد مصوب 1376.
18- قانون برنامه اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1368.
19- قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1379.
20- قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1383.
21- قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1373.
22- قانون بودجه كل كشور مصوب 1380.
23- قانون تأسيس سازمان جمع‌آوري و فروش اموال تمليكي و اساسنامه آن مصوب 1370.
24- قانون تأسيس شورايعالي شهرسازي و معماري ايران مصوب 1351.
25- قانون تشكيل هيأت‌هاي امنا دانشگاه‌هها و مؤسسات آموزش علمي و پژوهشي مصوب 1367.
26- قانون تشكيل دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب مصوب 1357.
27- قانون تشكيل سازمان ميراث فرهنگي كشور مصوب 1364.
28- قانون ثبت آثار ملي مصوب 1352.
29- قانون خريد اراضي و ابنيه و تأسيسات براي حفظ آثار تاريخي مصوب 1347.
30- قانون راجع به جلوگيري از انجام اعمال حفاري‌هاي غير مجاز مصوب 1358.
31- قانون راجع به حفظ آثار ملي مصوب 1309.
32- قانون راجع به كاخ‌هاي نياوران و سعد‌آباد و نحوه ارزيابي و نگهداري اموال مربوطه مصوب 1359.
33- قانون شهرداري مصوب 1334.
34- قانون ماليات‌هاي مستقيم مصوب 1366.
35- قانون مجازات اخلال‌گران در نظام اقتصادي كشور مصوب 1369.
36- قانون مجازات اسلامي مصوب 1370.
37- قانون مدني جمهوري اسلامي ايران مصوب 1307.
38- قانون معافيت ابنيه و اماكني كه در زمره آثار ملي به ثبت رسيده‌اند از پرداخت عوارض شهرداري مصوب 1371.
39- قانون معافيت ادارات دولتي ار پرداخت حق‌الثبت و نيم عشر اجرايي مصوب 1334.
40- قانون معافيت گمركي كالاهاي دانشگاه‌هاي كشور مصوب 1344.
41- قانون نحوه خريد و تملك اراضي و املاك براي اجراي برنامه‌هاي عمومي، عمراني و نظامي دولت مصوب 01358.
42- قانون نوسازي و عمران شهري مصوب 1347.
43- آيين‌نامه اجرايي بند 9 ماده 3 قانون اساسنامه سازمان ميراث فرهنگي كشور مصوب 1369.
44- آيين‌نامه اجرايي قانون ثبت املاك و اسناد كشور مصوب 1317.
45- آيين‌نامه اجرايي قانون خريد اراضي و ابنيه و تأسيسات براي حفظ آثار تاريخي مصوب 1351.
46- آيين‌نامه اجرايي قانون راجع به حفظ آثار ملي مصوب 1311.
47- آيين‌نامه اجرايي قانون زمين شهري مصوب 1367.
48- آيين‌نامه داخلي هيأت امنا پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي كشور مصوب 1375.
49- آيين‌نامه نحوه انتخاب و بر كناري و شرايط و حدود و اختيارات و وظايف امين يا هيأت امنا اماكن مذهبي و موقوفات مصوب 1365. 9- اساسنامه انجمن‌هاي ميراث فرهنگي كشور مصوب 1373.
50- اساسنامه پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي كشور مصوب 1375.
51- اساسنامه مركز آموزش عالي ميراث فرهنگي مصوب 1369.
52- مصوبه شورايعالي اداري در خصوص انتقال سازمان ميراث فرهنگي به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مصوب 1372.
53- مصوبه هيأت وزيران درباره ممنوعيت صدور هر گونه اشياء عتيقه و هنري و زر و سيم مصوب 1358. 10- آيين‌نامه اجرايي بند «ج» ماده 166 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 1380.

3) مقالات
1- بحرالعلومي، فرانك‌و ديگران، «موزه‌هادر منطقه‌هاي زلزله‌خير» ، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
2- پوربابايي، فرحناز، «نگهداري و حفظ ميراث فرهنگي»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 22، زمستان 1378.
3- جوهري، محمدرضا، «ايكوم و اجلاس هجدهم آن در ملبورن استراليا»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 22. زمستان 1378.
4- جي اوكيف، پاتريك، «سياست‌ها و خط‌مشي‌هاي موز‌ها در خريد و تصاحب اشياء فرهنگي و تاريخي و نقش كنوانسيون 1970 يونسكو در تبيين آنها»، ترجمه مصطفي رضا زادگان، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
5- چراغچي، سوسن، «منشورهاي بين‌المللي در حفاظت از ميراث فرهنگي»، فصلنامه علمي، فني و هنري اثر، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، شماره 32-31، 1379.
6- حقاني، مهري، «ميراث فرهنگي زير غبار فراموشي»، روزنامه ايران، سال هفتم، شماره 1863، چهارشنبه 3/5/1380.
7- شريفي ناراني، عباس، «استرداد اموال فرهنگي ايران»،فصلنامه ميراث فرهنگي، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، سال دوم، شماره 4-3، پائيز 1370.
8- صمدي، يونس، «نگاهي به كنوانسيون 1954 در مورد حفاظت از ميراث فرهنگي در زمان جنگ» فصلنامه علمي، فني و هنري اثر، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، شماره 30-29، 1377.
9- كريمي، اصغر، «تلاش براي احياء كميته ملي ايكوموس ايران»، فصلنامه علمي، فني و هنري اثر، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي، شماره 32-31 ، 1379.
10- ملكي تبار، مجيد، «نقش موزه‌ها در توسعه فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي»، فصلنامه‌موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 22 ، زمستان 1378.
11- نوربها، رضا، «بررسي قرارداد حمايت از اموال فرهنگي، مجله حقوقي»، انتشارات دفتر خدمات حقوقي جمهوري اسلامي ايران، شماره 16 و 17، 1380.
12- وحدتي، مهرداد، «موافقت نامه ميراث جهاني»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگ كشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
13- يوكيلتو، يوكا، «استانداردها، اصول و منشورهاي بين‌المللي حفاظت»، ترجمه سوسن چراغچي، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان ميراث فرهنگي كشور، شماره 21 ، بهار و تابستان 1378.
4) رسالات
1- زحمتكش لاشيداني، مجيد، حفاظت از ميراث فرهنگي و حقوق بين‌المللي، رساله كارشناسي ارشد، مجتمع آموزش عالي قم، سال تحصيلي 81.
2- شكرامرجي، ايوب، حمايت كيفري از ميراث فرهنگي در حقوق ايران، رساله كارشناسي ارشد، مجتمع آموزش عالي قم، سال تحصيلي 79.
3- عبدالله كرمي، هاشم، بررسي بزه قاچاق اشياء عتيقه در قوانين و مقررات ايران، رساله كارشناسي ارشد، دانشگاه تهران، سال تحصيلي 73.
4- كاميار، غلامرضا، حمايت كيفري از آثار مذهبي، ملي و تاريخي، رساله كارشناسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي، سال تحصيلي 74.

د: اسناد بين المللي
1- كنوانسيون اتخاذ تدبير براي ممنوع كردن و جلوگيري از ورود، صدور و انتقال مالكيت غير قانوني اموال فرهنگي مصوب 1970.
2- كنوانسيون بين‌المللي كمك‌هاي متقابل اداري به منظور پيشگيري. تجسس و جلوگيري از تخلفات گمركي و پيوست شماره 11 آن، مصوب 1977.
3- كنوانسيون حفاظت از ميراث فرهنگي زير آب مصوب 2001.
4-كنوانسيون حمايت از اموال فرهنگي به هنگام جنگ و ملحقات آن مصوب 1954.
5-كنوانسيون حمايت ازميراث فرهنگي و طبيعي جهان مصوب 1972
6- اساسنامه ايكروم مصوب 1993.
7- اساسنامه ايكوم مصوب 1995.
8- اساسنامه ايكوموس مصوب 1945.
9- اساسنامه يونسكو مصوب 1945.
10- پروتكل دوم كنوانسيون 1954 مصوب 1999.
11- قطعنامه شماره 11-2-1987 كنفرانس عمومي يونسكو
12- آيين‌نامه داخلي كميته مشورتي ملي موضوع قطعنامه دوم از كنوانسيون راجع به حفاظت اموال فرهنگي در زمان جنگ.

ب) منابع انگليسي:
1) منابع اصلي:
1- Black, Henry Cambell, Black's law, dictionary, second edition, U.S.A west publlicatio,
2- ICCROM. 1983. [The Unesco, ICCROM & ICOMOS] international Meeting of Coordinators of Training in Architectural Conservtion/ Reunion internationale des coordinateurs pour la formation en conservation architecturale. Rome, 2-4 December 1982 [In English and French] Rome: ICCROM.
3- ICOMOS 1971. The Venice Charter. [International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Sistes.] Adopted at The Monument for the Man, the 2 International Congress of Restorantion, Venice, 25-31 May 1964. Padova, Italy: Marsilio Editori on behalf of ICOMOS.
4- ICOMOS. 1987. The International Charter for the Conservation of Historic Towns and Urban Areas. Adopted at Old Cultures in New Worlds, The [ICOMOS] 8 General Assembly and International Symposium, Washington D.C., 10-15 Octoder 1987. Washington, D.C.: ICOMOS.
5- UNESCO. 1972. Convention concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage.

ب- منابع فرعي:
1 www.ICOM agincies.com
2- www.building conseration.com
3- www.achp.gov/ iccrom.html
4- www.cotac.org.uk/artides/ organisation/iccrom2.html(about Iccrom)